کتابخانه ها دارای بسیاری از این موارد هستند

کتابخانه ها دارای بسیاری از این موارد هستند را از سایت اسکرین لند دریافت کنید.

کتابخانه

کتابخانه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

یک کتابخانه در آکسفورد

کتابخانه کنگره در ایالات متحده، بزرگترین کتابخانه جهان

کتابخانه به مجموعه‌ای از اطلاعات و منابع و خدمات اطلاعاتی گفته می‌شود که توسط یک نهاد عمومی، خصوصی یا یک شخص نگهداری و اداره می‌شود. از نگاه سنتی، کتابخانه به‌طور معمول به مجموعه‌ای از کتاب‌ها گفته می‌شود.

گونه ها[ویرایش]

کتابخانه کودکان کتابحانه مرجع

کتابخانه های دانشگاه

کتابخانه ملی کتابحانه عمومی کتابخانه دیجیتال کتابخانه تخصصی کتابخانه تحقیقات

تاریخچهٔ کتاب و کتابخانه در عهد باستان[ویرایش]

از خرابه‌های شهرهای باستانی سومریان چنین برمی‌آید که سومریان در حدود ۲۷۰۰ سال قبل از میلاد مسیح کتابخانه‌های شخصی، مذهبی و دولتی بر پا کرده‌بودند، مشهور است که کتابخانه «تلو» مجموعه‌ای متجاوز از ۳۰۰۰۰ لوحهٔ گلین داشته‌است، تمدن سومریان از ۳۵۰۰ سال پیش از میلاد پا گرفت و در عهد طلایی «اور» شکوفا شد.

مورخان سومری ثبت تاریخ جاری و بازسازی داستان گذشته‌شان را آغاز کردند؛ کهن‌ترین نظام نگارش شناخته‌شده «خط میخی» است و اعتبار سومری‌ها به سبب ابداع این خط و خدمت بزرگ آن‌ها به بشریت است.

برای نوشتن از قلم فلزی و تیزی (به‌شکل میخ) استفاده می‌کردند و بر موادی چون گِل نرم، عاج یا چوب می‌نوشتند. برای این منظور کاتبانی تربیت‌شده وجود داشتند و پس از نوشتن، گِل نرم را می‌پختند تا سخت شود. قطعات گِلِ پخته به‌صورت لوحه، نخستین کتاب‌هایی است که تاکنون کشف کرده‌اند. چون لوحه‌ها ابزار ثبت اطلاعات تجاری، آثار مذهبی شامل دعاها، مناسک، علائم جادویی، افسانه‌های مقدس و حکایات و روایات قومی و ملی بودند.

می‌بینیم که برای این لوحه ادبیات، اندیشه‌های اجتماعی، سیاسی و فلسفی خود را حفظ کرده‌اند و در میان مواد حفاری شده از خرابه‌های شهرهای باستانی سومری لوحه‌هایی وجود دارد که قطعات ادبی هزاران سال کهنتر از ایلیاد در آن‌ها نقش بسته‌است.

سومریان کهنترین ادبیات شناخته شده انسان را تدوین کردند[۱] از تمامی متونی که بر گِل یا مواد مناسب نگاشته‌است و تاکنون به‌دست آمده درمی‌یابیم که ۹۵٪ این متون به امر بازرگانی، اداری و حقوقی ارتباط دارند.

فرهنگ سومری برای مدتی بیش از ۱۵۰۰ سال یعنی از نیمهٔ هزارهٔ چهارم تا آغاز هزارهٔ دوم ق. م بر سرزمین «رافدین» سیطره داشت. در ازای این تاریخ، نویسندگان سومری توانستند شمار بسیاری از متون را در مو ضوعات مختلف و در نسخه‌های متعدد به نگارش درآورند. برخی از افسانه‌های رایج، مانند داستان «دلاور ناکام گیلگَمِش»، در نسخه‌های فراوان و روایت‌های گوناگون به‌جا مانده‌است.[۲]

سومریان این گِل‌نوشته‌ها را در معابد یا کاخ‌های سلطنتی یا مدارس حفظ می‌کردند.[۳] درحقیقت، سومریان نخستین کسانی بودند که این دستاوردها را به این هدفِ روشن، یعنی حفظ آن برای نسل‌های آینده، ثبت کردند. به عبارت دیگر سومریان کسانی بودند که به کتاب نقشی اختصاص دادند که تا به امروز با آن در ارتباط است. بدین معنا که دستاوردهای فرهنگی و فناوری انسان را پاس دارد و پاسخگوی اهداف قانونی و آموزشی و دیگر نیازهای روزانه او باشد.[۴]

پس از سومریان، به تمدن بابلیان می‌رسیم. بابلیان نوشتن خط میخی و همهٔ دانش‌های ریاضی و ستاره‌شناسی و غیره را از سومریان آموختند. کتابخانه‌هایی در معابد و قصرها وجود داشتند و یکی از مهم‌ترین و بهترین نمونه‌های آن‌ها کتابخانهٔ «بورسیپا» بود که یکی از شاخص‌ترین کتابخانه‌های عصر باستان بود. از مهم‌ترین آثار باقی‌مانده از تمدن بابلیان می‌توان قانون حمورابی را نام برد.[۵]

بنای کتابخانه در جهان[ویرایش]

به دوران کهن و قرن‌ها پیش از میلاد مسیح می‌رسد. نخستین سنگ بنای کتابخانه را سران و زمامداران کشورها، نه به قصد و نیتِ صرفاً ایجاد کتابخانه، بلکه به‌خاطر حفظ و نگهداری اسناد و گزارش‌های مخصوص و محرمانه پایه‌گذاری کردند. درحقیقت، خودِ این عمل بیانگر آن است که در زمان قدیم چندان اختلاف و تفاوت مخصوص و محسوس بین اتاقی که اسناد و گزارش‌ها را در آن نگهداری می‌کرده‌اند وجود نداشته‌است.[۶]

کتابخانه‌های آشوریان[ویرایش]

پادشاهی آشوریان هم‌زمان با فرمانروایی بابلیان بود. مشهور است که کتابداری به‌منزلهٔ یک پیشه به آن دوران بازمی‌گردد. آشور بانیپال، که از سال ۶۲۶ تا ۶۶۸ ق. م می‌زیست، نخستین مفسّر کار کتابداری در نظر گرفته می‌شود. وی در شهر نینوا کتابخانه‌ای بزرگ تأسیس کرد و کاتبانی را به کتابخانهٔ بورسیپا گسیل داشت تا لوحه‌های گلی را استنساخ و نوشته‌های موجود در آنجا به کتابخانه نینوا منتقل کنند.[۷]

«آشور بانیپال» را باید به‌حق کتابدار پادشاه باستانیِ تاریخ تمدن نامید. در تاریخ کتابخانه برای نخستین بار در کتابخانهٔ نینوا به فهرست برمی‌خوریم. لوحه‌ها با نظمی منطقی برحسب موضوع یا نوع مرتب شده و هر یک نشانهٔ شناسایی داشت و سیاههٔ محتوای هر اتاقک یا حجره که بر سردر آن کنده‌کاری شده‌بود در فهرست نیز مندرج بود. کتابخانهٔ آشور بانیپال در نینوا تصویر کم و بیش کاملی از رشد و پیشرفت نگارش و شکل و شیوهٔ نگهداری میراث انسانی در فرهنگ سومری، بابلی و آشوری را طی ادوار آغاز تاریخ در اختیار می‌گذارد.

«گیتز» در همین ارتباط اظهار می‌دارد که اگر سهم سومریان در تمدن بشر اختراع خط و نگارش و سهم بابلیان قانون بود، عطیه آشوریان به آیندگان کتابخانه سازماندهی شده به‌شمار می‌رود. پس از مرگ آشور بانیپال کتابخانه به حیات خود ادامه داد تا اینکه در سال۶۱۲ پیش از میلاد (میدی کیازاس) نینوا را تخریب کرد و پس از آن شهر تجدید بنا نشد. به همین دلیل باستان شناسان توانستند باقی‌مانده کتابخانه آشوریان را به همان شکلی که سربازان میدی ترک کرده بودند کشف کنند.

مصریان[ویرایش]

منبع : fa.wikipedia.org

ارزش و ارزشهای کتابخانه: سخنرانی ارائه شده در جشن کتابخانه‌ها

این مقاله با تبیین مشکلات و علاقه‌های مشترکی که میان کتابخانه‌های مختلف وجود دارد، ارزشهای وجودی کتابخانه را شرح می‌دهد و هشت ارزش را به عنوان استاندارد ارزیابی آنچه کتابخانه‌ها انجام می‌دهند، ذکر می‌کند که عبارتند از: نظارت، خدمات، آزادی فکری، رعایت حریم اطلاعات شخصی، خردگرایی، تعهد نسبت به سواد و یادگیری، برابری در دسترسی به دانش و اطلاعات مدوّن، دموکراسی. همچنین، بیان می‌دارد هرچند با ورود فناوری به کتابخانه‌ها بسیاری از خدمات و برنامه‌های آنها متحول و دگرگون می‌شود، ارزشهای کتابخانه همچنان پایدار باقی خواهد ماند.

ارزش و ارزشهای کتابخانه: سخنرانی ارائه شده در جشن کتابخانه‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

مایکل گورمن 1 ناهید انتظاریان 2

1 Michael Gorman

2 دانشجوی کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه فردوسی مشهد/ مترجم

چکیدهاین مقاله با تبیین مشکلات و علاقه‌های مشترکی که میان کتابخانه‌های مختلف وجود دارد، ارزشهای وجودی کتابخانه را شرح می‌دهد و هشت ارزش را به عنوان استاندارد ارزیابی آنچه کتابخانه‌ها انجام می‌دهند، ذکر می‌کند که عبارتند از: نظارت، خدمات، آزادی فکری، رعایت حریم اطلاعات شخصی، خردگرایی، تعهد نسبت به سواد و یادگیری، برابری در دسترسی به دانش و اطلاعات مدوّن، دموکراسی. همچنین، بیان می‌دارد هرچند با ورود فناوری به کتابخانه‌ها بسیاری از خدمات و برنامه‌های آنها متحول و دگرگون می‌شود، ارزشهای کتابخانه همچنان پایدار باقی خواهد ماند.کلیدواژه‌ها

ارزشهای کتابخانه ارزیابی کتابخانه فناوری در کتابخانه

اصل مقاله

از حضور در این‌جا بسیار خوشحالم، اگرچه به خاطر فضای موجود و بیشتر از آن به سبب دانشمندان برجسته‌ای که پیش از من در این‌باره صحبت کرده‌اند، اندکی سرآسیمه‌ام. دیگر اینکه بیان خوبی هم ندارم تا به صحبتهایم جلوه بدهم. با وجود این، هرچند یک کتابدار از کتابخانه‌ای معمولی با قدمتی90 ساله ـ نه 400 ساله ـ هستم، اما این مسلم است که در ویتنی متولد شده‌ام و می‌توانم مانند جی‌کتسبی[1] و با همانتوجیه زیرکانة او، ادعاکنم که یک «آکسفوردی» هستم.

وضع کنونی ما

سرود مذهبی  «اچ. اف. لایت»[2] با نام  «بمان با من» پس از بند «شامگاه به سرعت فرا می‌رسد» و بند معروف «دگرگونی و فنا را به هرکجا شاهدم» در خود دارد. «باب دایلن»[3] از آهنگسازان مشهور معاصر، می‌گوید: «هنوز تاریک نیست، اما خواهد شد.» چنین تاریک‌اندیشی، مختص افرادی چون ماست که در سنین خاصی به سرمی‌بریم و به بازنشستگی نزدیک می‌شویم، اما به نظر من باید در مقابل آن مقاومت کرد. مطمئنم کتابداران در سالهای آخر امپراتوری رم بر این باور بوده‌اند که تمام دستاوردهای آنان در بهترین حالت به فراموشی سپرده خواهد شد، اما به واسطه عصر تاریک پیش رویشان که زبانزد همگان است، نمی توان بر بدبینی آنها خرده گرفت. «ای. اس گرایلینگ» نویسنده انسانگرا، نوشته است: «مردمان هر عصری تصور می‌کنند آن عصر بحران زده است. آنها با تأسف می‌گویند: همه چیز بدتر شده است، میزان جرایم بالا رفته، کیفیت زندگی پایین آمده و جهان آشفته است. افراد متدین فکر می‌کنند وضعیت عصر آنها آن‌قدر بد است که می تواند نشانه آخر دنیا باشد.

چنین گرایشهایی نادرست است، زیرا از این باور نشأت گرفته‌اند که در جایی یا زمانی دور جهان چیزی را گم کرده است، زمانه ای راحت و لذت بخش، مثل ساعت صرف چای در بعد ازظهر، که از خطر و ناملایمات نشانی نداشت.

چه چیزی همه ما را رنج می‌دهد؟

بیایید به مشکلاتی که همه کتابخانه‌ها کمابیش با آنها دست به گریبانند نگاهی بیندازیم:

· هجوم اکثریت استفاده‌کنندگان کتابخانه از منابع چاپی به سمت منابع الکترونیکی، با این تصور که همه چیز در وب وجود دارد.

· بودجه مربوط به منابع و برنامه‌های سنتی کتابخانه به نفع بودجه مربوط به رقومی‌سازی منابع و خدمات الکترونیکی بشدت کاهش یافته؛ این در حالی است که از میزان انتشارات سنتی کاسته نشده است.

ظهور مدیریتهای متعدد در پاسخ به مفاهیمی چون کتابخانه‌‌های رقومی و موارد مشابه، و عدم تماس مستقیم با فشارهای پیش روی کار کتابخانه‌ای و نیازهای واقعی مراجعان.

· ضرورت ایفای نقشهای بیشتر بدون پشتوانة مالیِ مورد نیاز برای کتابخانه‌های عمومی و کتابخانه‌های آموزشگاهی، بخصوص در رابطه با کودکان.

· فشار روی کتابخانه‌های عمومی و دانشگاهی برای اشتراک، نگهداری و پرداخت هزینة مجموعه‌های رقومی، پایگاه‌های اطلاعاتی و ... که توسط گروه‌های دیگر ساخته می‌شوند.

· بی‌میلی بسیاری از مدیران، هیأت امنا و ... در تأمین بودجه و بهبود ساختمان کتابخانه‌ها.

· دانش‌آموختگان و کتابداران تازه‌کار که در مورد مهارتهای پایه کتابخانه‌ای، آموزش لازم را ندیده‌اند ( خدمات مرجع، فهرستنویسی ،...).

· قدمت حرفه کتابداری و بازنشستگی تعداد زیادی از کتابداران با مهارتهای غیرقابل جایگزین.

افزایش شبکه‌ها و دیگر برنامه های تعاونی بدون حمایت و پشتوانة مالی، همزمان با جستجوی راهی برای رفع نیازهای جامعه با توجه به بودجة موجود کتابخانه.

· افزایش فوق‌العاده نیازهای آموزشی کتابخانه‌ای و برنامه‌های مهارتهای اطلاع‌یابی برای همة استفاده‌کنندگان کتابخانه.

· تغییر در بسیاری از آموزشهای کتابخانه‌ای برای رو به رو شدن با انفجار اطلاعات و گرایش به رقومی‌سازی .

بحران در حفاظت و نگهداری منابع کتابخانه‌ای، بخصوص منابع رقومی و الکترونیکی.

هریک از ما می‌تواند مواردی را به این فهرست مشکلات اضافه کند و در عین حال مبرا از بدبینی و ناامیدی تلقی شود. حداقل دو دلیل وجود دارد که معتقدم چنین کاری توجیه‌ناپذیر است. نخست اینکه، همة ما در هر دورة زندگی این مشکل را داریم که فکر می‌کنیم زمان و گرفتاریهای ما منحصر به فرد هستند و تحولات به گونه‌ای بی‌سابقه تغییر شکل یافته است. «اصل کوپرنیک»[4] می‌گوید: همان‌گونه که زمین جای منحصر به فردی نیست، زمان نیز غیر عادی و خاص نمی‌باشد. ما سیاره خود را خاص می‌بینیم، زیرا تمام آن چیزی است که داریم، بنابراین می‌خواهیم عصر خود را نیز عصری خاص ببینیم، زیرا تنها زمان ما برای زندگی کردن است. دومین دلیل مسلم که از دلیل اول نشأت می‌گیرد، بیانگر آن است، اگر این زمان یک زمان خاص نیست، چرا باید فکر کنیم زمان ما از همه زمانهای مشابه در تاریخ ارتباطهای بشر و تاریخ کتابخانه‌ها متفاوت است؟ بلکه منطقی‌تر آن است که فکر کنیم در نقطه‌ای جالب از فرایند توسعة کتابخانه‌ها و ارتباطهای بشر قرار گرفته‌ایم و تاکنون تغییرات و تحولات زیادی را پشت سر گذاشته‌ و تغییرات زیادی را پیش روی خود داریم. باید توجه داشت، ما به عنوان یک حرفه‌مند، می‌توانیم راحت باشیم و با مشکلات خود بر اساس تحلیل و منطق، خونسرد برخورد کنیم و در هنگام بروز تحول، پاسخهای در خور تحولات بدهیم. مسلماً عمده‌ترین تحول، استفاده از فناوری رایانه‌ای و ارتباطهای رقومی در خدمات کتابخانه‌ای به گونه‌ای متعادل و عملی است. پذیرش تسلط ناگهانی مدارک الکترونیکی، معنایی کمتر از براندازی همه ساختارهای کنونی ندارد. در مورد کتابخانه‌ها این به معنای پایان تصور مکانی از کتابخانه‌ها، بازتعریف حرفه کتابداری، جایگزینی خدمات اطلاع‌رسانی برای دانش مدون و حذف خدمات و برنامه‌های سنتی کتابخانه ( خدمات مرجع، کنترل کتابشناختی و ...) است. این مسئله سر منشأ تمام بحثهای مربوط به تغییرات پارادایم‌ها، مفاهیم مربوط به باز مهندسی و نیز همه آنچه از نظریه‌های بی‌اعتبار شدة مدیریت باقی مانده، می‌باشد. بنابراین، چقدر منطقی‌تر خواهد بود اگر دیدی انسانی و تکاملی داشته، برای نوآوری و ماندگاری کار کنیم و نسبت به یادگیری و تمدن شکل دهندة تاریخ کتابخانه‌ها، تعهد بیشتری داشته باشیم.

منبع : lis.aqr-libjournal.ir