وسعت استان تهران

وسعت استان تهران را از این سایت دریافت کنید.

استان تهران

استان تهران

مختصات: ۳۵٫۷۱۱۷°شمالی ۵۱٫۴۰۷۰°شرقی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. لطفاً با توجه به شیوهٔ ویکی‌پدیا برای ارجاع به منابع، با ارائهٔ منابع معتبر به بهبود این مقاله کمک کنید. مطالب بی‌منبع را می‌توان به چالش کشید و حذف کرد.

"استان تهران" – اخبار · روزنامه‌ها · کتاب‌ها · آکادمیک · جی‌استور

تهران استان

موقعیت استان تهران در ایران

شهرستان‌های استان

مختصات: ۳۵٫۷۱۱۷°شمالی ۵۱٫۴۰۷۰°شرقی

کشور  ایران تأسیس ۱۳۵۷ مرکز تهران تعداد شهرستان‌ها ۱۶ مدیریت

• استاندار علیرضا فخاری

• نمایندگان در مجلس شورای اسلامی ۳۵ نماینده

• نمایندگان در مجلس خبرگان رهبری ۱۶ نماینده

مساحت

• کل ۱۲۹۸۱ کیلومتر مربع (۵۰۱۲ مایل مربع)

(بیست و نهم) جمعیت (۱۳۹۵)[۱]

• کل ۱۳٬۲۶۷٬۶۳۷ (اول)

• تراکم ۷۱۰/کیلومتر مربع (۱۸۰۰/مایل مربع)

منطقه زمانی IRST (گرینویچ+۳:۳۰)

پلاک خودرو ۱۱، ۲۲، ۳۳، ۴۴، ۵۵، ۶۶، ۷۷، ۸۸، ۹۹، ۱۰، ۲۰، ۳۰، ۴۰، ۲۱، ۳۸، ۷۸

زبان‌های اصلی فارسی

شاخص توسعه انسانی (۲۰۱۸) ۰٫۸۳۴[۲]

خیلی بالا (اول) پیش‌شماره تلفنی ۰۲۱ وبگاه www.ostan-th.ir

استان تهران با وسعتی حدود ۱۳٬۶۸۸ کیلومتر مربّع[۳] در شمال ایران و در جنوب بخش مرکزی رشته کوه البرز قرار دارد. این استان از شمال به استان مازندران، از جنوب به استان قم، از جنوب‌غربی به استان مرکزی، از غرب به استان البرز و از شرق به استان سمنان محدود می‌شود.[۴] جمعیت این استان که پرجمعیت‌ترین استان ایران است، طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ بالغ بر ۱۳٬۲۶۷٬۶۳۷ نفر بوده که ۱۲٬۴۵۲٬۲۳۰ در نقاط شهری و ۸۱۴٬۶۹۸ در نقاط روستایی ساکن هستند.[۵] دماوند، شهر ری، کهریزک و ورامین از شهرهای مهم این استان محسوب می‌شوند. با وجود اینکه استان تهران تنها ۰٫۷۸ درصد مساحت ایران را دربرگرفته است اما ۱۶ درصد جمعیت کشور را در خود جای داده‌است. شهر تهران بزرگ‌ترین و پرجمعیت‌ترین شهر ایران، مرکز این استان است. استان تهران که صنعتی‌ترین استان ایران است، از لحاظ تولید ناخالص داخلی در رتبه ۱ کشوری قرار دارد همچنین سهم تولید ناخالص بخش کشاورزی در این استان ۱، صنعت ۲۲ و خدمات ۷۷ درصد بوده‌است.[۶] استان تهران همچنین مرکز تلاقی راه‌های ارتباطی ایران (خطوط راه‌آهن، جاده ای و هوایی) است. تمرکز موسسات مالی، اعتباری و بانکی در شهر تهران است.

استان قم و استان البرز سابق قسمتی از استان تهران بودند که بعداً از این استان مستقل و جدا شدند.

تقسیمات کشوری[ویرایش]

استان تهران

در نخستین تقسیمات کشوری در فاصله سال‌های ۱۳۱۶ تا ۱۳۳۹ استان دوم[۷][۸] مشتمل بر شهرستان‌های قم، کاشان، تهران، سمنان، ساری و گرگان بوده که در سال ۱۳۴۵ شهرستان‌های دامغان، سمنان، شاهرود و کاشان و بخشی از شهرستان رودسر از استان دوم جدا شدند.[۹] در سال ۱۳۴۰ با تصویب هیئت وزیران فرمانداری کل سمنان مشتمل بر سمنان، شاهرود، بسطام، سنگسر (مهدی‌شهر)، سرخه و شهمیرزاد و نقاط تابعه آنها با مرکزیت شهر سمنان تشکیل شد. در سال ۱۳۵۵ طبق تصمیم دولت وقت با الحاق دماوند، فیروزکوه، گرمسار و ورامین، فرمانداری کل سمنان به استان سمنان تبدیل شد؛ اما براساس آخرین تقسیمات کشوری سه شهرستان دماوند، فیروزکوه و ورامین از استان سمنان منتزع و به استان تهران الحاق شدند.[۱۰]

استان تهران اکنون دارای شانزده شهرستان است.

شهرستان مرکز

# نام جمعیت تعداد بخش تعداد شهر مرکز جمعیت مرکز جمعیت نسبت به کل شهرستان

۱ اسلامشهر ۵۴۸٬۶۲۰ نفر ۳ بخش ۳ شهر اسلامشهر ۴۴۸٬۱۲۹ نفر ۸۱٫۶۸٪

۲ بهارستان ۵۲۳٬۶۳۶ نفر ۲ بخش ۳ شهر گلستان ۲۵۹٬۴۸۰ نفر ۴۹٫۵۵٪

۳ پاکدشت ۷۵۰٬۹۶۶ نفر ۲ بخش ۲ شهر پاکدشت ۷۰۶٬۴۹۰ نفر ۹۰٫۰۷٪

۴ پردیس ۲۶۹٬۰۶۰ نفر ۲ بخش ۲ شهر پردیس ۷۳٬۳۶۳ نفر ۲۷٫۲۷٪

۵ پیشوا ۷۵٬۷۵۰ نفر ۲ بخش ۱ شهر پیشوا ۵۹٬۱۸۴ نفر ۷۸٫۱۳٪

۶ تهران ۸٬۷۳۷٬۵۱۰ نفر ۳ بخش ۱ شهر تهران ۸٬۶۹۳٬۷۰۶ نفر ۹۹٫۵۰٪

۷ دماوند ۱۲۵٬۴۸۰ نفر ۲ بخش ۵ شهر دماوند ۴۸٬۳۸۰ نفر ۳۸٫۵۶٪

۸ رباط‌کریم ۱۹۵٬۹۱۷ نفر ۱ بخش ۳ شهر رباط‌کریم ۷۸٬۰۹۷ نفر ۳۹٫۸۶٪

۹ ری ۳۴۹٬۷۰۰ نفر ۵ بخش ۴ شهر شهر ری ۲۹۷٬۷۱۱ نفر ۷۹٫۹۹٪

۱۰ شمیرانات ۴۷٬۲۷۹ نفر ۲ بخش ۴ شهر تجریش[۱۱] ۳۷٬۷۷۸ نفر ۷۹٫۹۰٪

۱۱ شهریار ۷۴۴٬۲۱۰ نفر ۲ بخش ۷ شهر شهریار ۲۴۹٬۴۷۳ نفر ۳۳٫۵۲٪

۱۲ قدس ۶۶۳٫۲۹۰ نفر ۱ بخش ۱ شهر شهر قدس ۳۹۷٬۱۵۳ نفر ۵۹٫۸۸٪

۱۳ قرچک ۳۰۰٬۰۰۰ نفر ۱ بخش ۱ شهر قرچک ۲۶۹٬۱۳۸ نفر ۸۹٫۷۱٪

۱۴ فیروزکوه ۳۳٬۵۵۸ نفر ۲ بخش ۲ شهر فیروزکوه ۱۷٬۴۵۳ نفر ۵۲٫۰۱٪

۱۵ ملارد ۳۷۷٬۲۹۲ نفر ۱ بخش ۲ شهر ملارد ۲۸۱٬۰۲۷ نفر ۷۴٫۴۹٪

۱۶ ورامین ۴۶۸٬۳۴۹ نفر ۲ بخش ۲ شهر ورامین ۲۱۸٬۹۹۱ نفر ۴۶٫۷۶٪

استان تهران با بیش از ۱۳ میلیون نفر جمعیت، ۱۷٫۵ درصد جمعیت کل کشور را در خود جای داده‌است. از این میزان، ۱۲٬۲۵۲٬۰۰۰ نفر در مناطق شهری و ۱٬۱۶۱٬۰۰۰ نفر در مناطق روستاییِ آن ساکن هستند. ۶۳٫۶ درصد از جمعیت شهری استان تهران در شهر تهران و مابقی در ۴۴ شهر دیگر استان ساکنند. رشد جمعیت شهر تهران ۴٫۱ درصد است که در مقایسه با دههٔ قبل اندکی افزایش یافته‌است. در میان شهرهای استان تهران، شهریار با ۱۶٫۸ درصد رشد سالیانه، در مقام نخست رشد قرار دارد و ملارد با ۱۰ درصد، پاکدشت با ۹٫۹ درصد و صفادشت با ۸٫۸ درصد رشد سالانه جمعیت در مقام‌های بعدی قرار دارند.

در طول سال‌های ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۵ ده شهر به شهرهای استان تهران اضافه شده‌اند که بزرگ‌ترین آنها شهرهای اندیشه، صالحیه، باغستان و نصیرشهر با ۷۵ هزار، ۵۴ هزار، ۵۲ هزار، ۲۳ هزار نفر و کوچک‌ترین آن‌ها شهر ارجمند با ۱٬۷۰۰ نفر بوده‌است.[۱۲]

استان تهران امروزه دارای ۱۶ شهرستان، ۳۵ بخش، ۷۳ دهستان، ۴۹ شهر و ۳ فرمانداری ویژه است.[۱۳]

استان مرکزی سابق به مرکزیت تهران که در سال ۱۳۵۶ تجزیه شد. استان امروزی تهران بخشی از این استان بود. (با استان مرکزی فعلی اشتباه نشود.)

منبع مطلب : fa.wikipedia.org

استان تهران

استان تهران از شمال به کوه‌های البرز می‌رسد و از جنوب به دشت و فلات مرکزی ایران. شهر...

استان تهران

کشور

ایران

جمعیت

15,270,000

استان تهران

20

استان تهران از شمال به کوه‌های البرز می‌رسد و از جنوب به دشت و فلات مرکزی ایران. شهر تهران مرکز این استان پایتخت کشور و پر جمعیت ترین شهر ایران  است که اقوام گوناگونی در آن زندگی می‌کنند.

تاریخچه

تاریخ تهران با ری در هم آمیخته است. تهران روستایی کوچک در شمال ری بوده است؛ ری نیز قرن‌ها پیش شهری بزرگ و مرکز سیاسی، مذهبی و بازرگانی بوده است.

از سال‌ها قبل تهران یک شهر مهاجرپذیر بوده است. فارس‌زبان‌ها، آذری‌ها، مازنی‌ها، کردها، گیلک‌ها و قومیت‌های دیگری از سراسر کشور ساکنان تهران را تشکیل می‌دهند.

در گذشته مردم تهران گویش مخصوص به خودشان را داشتند که به لهجه‌ی تهرانی معروف است و در گذر زمان استفاده از این لهجه کم‌رنگ شده است. لهجه‌ی تهرانی یکی از لهجه‌های زبان فارسی است که واژه‌ی متفاوتی ندارد و تفاوت آن در دستور زبان است.

جغرافیا

تهران استانی است که پایتخت و پرجمعیت‌ترین شهر ایران در آن واقع شده است. این استان از شمال با مازندران، از جنوب با قم، از شرق با سمنان و از غرب با البرز همجوار است.

آب و هوا

وجود رشته‌کوه البرز، بیابان‌های قم، دشت قزوین و کویرهای سمنان، هرکدام تاثیر متفاوتی بر آب‌وهوای این استان داشته‌اند‌ و سبب شده‌اند اقلیم‌های گوناگونی در آن شکل بگیرد؛ ارتفاعات زیاد استان زمستان‌های طولانی را تجربه می‌کنند، کوه‌پایه‌ها آب‌وهوای مرطوب و سرد دارند و دامنه‌ها زمستان‌های کوتاه و تابستان‌هایی بلند و گرم به خود می‌بینند.

در تعطیلات بهار که تهرانی‌ها برای سفر به شهرهای دیگر می‌روند، مسافران از شهرهای دیگر برای دیدن تهران خلوت می‌آیند و به دیدن کاخ‌ها، موزه‌ها و تفرجگاه‌های اطراف شهر می‌روند.

شهرهای استان تهران

استان تهران دارای 16 شهرستان است که عبارتند از: تهران، شهریار، اسلام‍شهر، بهارستان، ملارد، پاکدشت، ری، قدس، رباط‌کریم، ورامین، قرچک، پردیس، دماوند، پیشوا، شمیرانات و فیروزکوه.

تهران

یکی از باورها درباره‌ی اسم تهران این است که دشت وسیعی که امروز به نام تهران خوانده می‌شود، در میان کوه‌هایی که آن را احاطه کرده بود گود به نظر می‌رسیده، پس به آن ته‌ران -به معنای زیرزمین- می‌گفتند.

تهران در دوران قاجار به پایتختی برگزیده شد و زمان کوتاهی پایتخت سلسله‌ی زندیه هم بوده است.

عمارت مسعودیه که از بناهای به جا مانده از دوران قاجار است که در میدان بهارستان قرار دارد و در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است. در عمارت مسعودیه هنرهایی چون گچ‌بری، خطاطی، کاشی‌کاری و نقاشی دیواری دیده می‌شود.

یکی از بناهای زیبای متعلق به دوره‌ی قاجار، موزه‌ی آبگینه است که در خیابان سی تیر واقع شده است. این موزه هم در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده و در طراحی فضای داخل و ویترین‌های آن از ستون‌های تخت‌جمشید، کاخ تَچَر داریوش و کعبه زرتشت در نقش رستم الهام گرفته شده است.

عمارت باغ فردوس هم بنای تاریخی دیگریست که به دستور محمدشاه قاجار در حوالی تجریش ساخته شد. باغ فردوس اکنون به موزه سینمای ایران تبدیل شده است.

قبرستان ظهیرالدوله در شمال تهران و در میان تجریش و امام‌زاده قاسم  قرار گرفته است و بسیاری از چهره‌های سرشناس و تاثیرگذار بر فرهنگ و هنر کشور در آن به خاک سپرده شده‌اند که از آن جمله می‌توان به رهی معیری، ابوالحسن صبا، ملک‌الشعرای بهار و قمرالملوک وزیری اشاره کرد.

حرم امام‌‌زاده صالح که از فرزندان امام موسی کاظم است، نیز در تجریش قرار دارد و همه روزه پذیرای زائران بسیاریست.

تهران همچنین کاخ‌های زیادی را در خود دارد که برخی از آنها عبارتند از کاخ گلستان که توسط شاه عباس صفوی ساخته شده است. شمس‌العماره، دارالعماره، خلوت کریم‌خانی و عمارت بادگیر از بخش‌های زیبای کاخ گلستان هستند. شمس‌العماره در زمان ساخت، بلندترین بنای تهران بوده است.

کاخ سعدآباد کاخ دیگریست که به منظور اسکان تابستانی پادشاهان قاجار ساخته شده و در شمال تهران قرار گرفته است.

کاخ نیاوران یک کاخ دیگر قجریست که به دستور فتحعلی‌شاه بنا شده است. کاخ صاحبقرانیه و کوشک احمدشاهی از بخش‌های این مجموعه هستند.

برخی خیابان‌ها، محله‌ها و مکان‌های قدیمی تهران

خیابان سی‌تیر

خیابان سی تیر از خیابان‌های قدیمی تهران است؛ این خیابان امروز از نو زنده شده و به یکی از خیابان‌های پرتردد شهر تبدیل شده است. سنگ‌فرش‌های جدید، چراغ‌های رنگارنگ و غرفه‌هایی که در سرتاسر خیابان انواع غذاها را به عابران عرضه می‌کنند، خیابان سی تیر را به پاتوق شبانه‌ی مردم تهران تبدیل کرده است.

کوچه بِرلَن

کوچه بِرلَن در مرکز تهران و در جنوب میدان جمهوری واقع شده است. در این کوچه و کوچه‌‌ی رفاهی که در نزدیکی آن قرار دارد، می‌توان لباس عروس، تجهیزات عروسی و همچنین لباس‌ خانگی پیدا کرد. کوچه برلن همیشه پر از عابرانی است که به دنبال لباس‌های دلخواه خود با قیمت مناسب می‌گردند.

پارکینگ پروانه

جمعه بازار تهران که در آن می‌توان اشیای تزئینی، مصنوعات چوبی، چرمی، لباس و... را تهیه کرد، در پارکینگی طبقاتی –در خیابان جمهوری، بعد از چهارراه استانبول- واقع شده که به آن پارکینگ پروانه می‌گویند.

بازار بزرگ تهران

خیابان 15 خرداد یادآور بازار بزرگ تهران است. ایستگاه مترو 15 خرداد همیشه مملو از مسافرانی است که از تهران یا شهرهای نزدیک خود را برای خرید به این بازار می‌رسانند.

این بازار از یادگارهای دوران قاجار است؛ کوچه‌های پیچ‌درپیچ که در هم تاب می‌خورند و از سرایی به سرای دیگر می‌رسند. لباس، لوازم تحریر، حبوبات، طلا و فرش و بسیاری چیزهای دیگر را می‌توان از این بازار تهیه کرد.

شمیرانات

شمیرانات یا شِمرون، در گذشته در همسایگی تهران بوده اما امروزه با گسترش تهران، شمیرانات به بخش شمال و شمال‌شرقی تهران تقسیم شده است. این منطقه از جمله مناطق ییلاقی و خوش آب‌وهوای مجاور تهران و محل اقامت و تفرج پادشاهان قاجار و پهلوی بوده است. کاخ‌های سعدآباد و نیاوران در این منطقه قرار دارند که در حال حاضر تبدیل به موزه شده‌اند.

کوچه مَروی

کوچه مَروی از خیابان‌های قدیمی تهران است که در مجاورت ناصرخسرو و پامنار قرار دارد. اگر به دنبال خرید چای و قهوه خوب باشید، حتما گذرتان به کوچه مروی می‌افتد. کوچه‌ای که عطر قهوه جزء جدانشدنی آن است. اگر از علاقه‌مندان به فلافل هستید، کوچه مروی به یکی از علایق شما تبدیل خواهد شد.

منبع مطلب : www.visitiran.ir